Regulacje prawne dla korzystających ze świadczeń wolontarystycznych.

Prawo dotyczące wolontariatu

• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
• Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z 14 lutego 2005 w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych,
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 11 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych w tym publicznych poradni specjalistycznych.

Kto może być wolontariuszem?

Wo­lon­ta­riu­szem jest oso­ba, która ochot­ni­czo i bez wy­na­gro­dze­nia wy­ko­nu­je świad­cze­nia od­po­wia­dające świad­cze­niu pra­cy, na za­sa­dach określo­nych w usta­wie o działalności pożytku pu­blicz­ne­go i o wo­lon­ta­ria­cie (Dz.U. Nr 96 z 2003 r.)

• osoby pełnoletnie
• osoby niepełnoletnie – pod warunkiem, że wyrażą na to zgodę ich rodzice lub opiekunowie,
• cudzoziemcy przebywający legalnie na terytorium RP,
• osoby bezrobotne – bez utraty statusu bezrobotnego i prawa do zasiłku.

Kto może korzystać ze świadczeń wolontariusza?

• organizacje pozarządowe – stowarzyszenia i fundacje,
• stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego,
• osoby prawne
• jednostki organizacyjne kościoła katolickiego i innych kościołów lub związków wyznaniowych,
• organy administracji publicznej – centralnej i samorządowej,
• jednostki podległe organom administracji publicznej lub nadzorowane przez te organy :
  • szkoły i inne placówki oświatowe,
  • instytucje kultury,
  • jednostki organizacyjne pomocy społecznej,
  • zakłady opieki zdrowotnej

Z wyłączeniem prowadzonej przez w/w działalności gospodarczej.
Podmioty komercyjne nie mogą korzystać ze świadczeń wolontariuszy.

Jakie kwalifikacje powinien posiadać wolontariusz?

Po­wi­nien po­sia­dać kwa­li­fi­ka­cje i spełniać wy­ma­ga­nia od­po­wied­nie do ro­dza­ju i za­kre­su wy­ko­ny­wa­nych świad­czeń, jeżeli obo­wiązek ich po­sia­da­nia i spełnia­nia sto­sow­nych wy­ma­gań wy­ni­ka z odrębnych prze­pisów, np.:

• kierowca – prawo jazdy
• kucharz – badania SANEPID-u
• wychowawca kolonijny – kurs wychowawcy kolonijnego

Świadczenie wolontariusza jest świadczeniem odpowiadającym świadczeniu pracy.

• wolontariusz nie jest pracownikiem bo za wykonywane świadczenia nie pobiera wynagrodzenia,
• wolontariusz wykonuje świadczenia na podstawie porozumienia a nie umowy o pracę,
• świadczenie wykonywane przez wolontariusza jest świadczeniem odpowiadającym świadczeniu pracy,
• okres wykonywania świadczeń wolontarystycznych nie wpływa na uprawnienia pracownicze (urlop wypoczynkowy, zaopatrzenie emerytalne)
• stosunek prawny łączący korzystającego z wolontariuszem nie jest stosunkiem pracy, tylko stosunkiem cywilnoprawnym,
• do spraw nie uregulowanych w porozumieniu wolontariackim i ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie stosuje się przepisy kodeksu cywilnego.

Porozumienie o współpracy – umowa z wolontariuszem.

Za­kres, sposób i czas wy­ko­ny­wa­nia przez wo­lon­ta­riu­sza świad­czeń określa ko­rzy­stający i wo­lon­ta­riusz w po­ro­zu­mie­niu.porozumienieto umowa cywilna zawarta pomiędzy wolontariuszem, a korzystającym zawierająca zakres, sposób, czas i miejsce wykonywania świadczenia. Powinno także zawierać postanowienie o możliwości i formie jego rozwiązania.

Forma porozumienia:

Uza­leżnio­na jest od okre­su wy­ko­ny­wa­nia przez wo­lon­ta­riu­sza świad­czeń na rzecz ko­rzy­stającego:

• Jeżeli porozumienie będzie zawierane na okres krótszy niż 30 dni, korzystający nie będzie zobowiązany potwierdzać na piśmie treści porozumienia, chyba że wolontariusz wyrazi taką wolę,
• obowiązek sporządzenia porozumienia na piśmie powstaje gdy świadczenie wolontariusza będzie wykonywane przez okres dłuższy niż 30 dni
• Okres 30 dni traktowany jest jako 30 dni kalendarzowych liczonych od pierwszego dnia w którym wolontariusz wykonywał świadczenie.

Gdzie należy zgłaszać porozumienie?

Po­ro­zu­mie­nia wo­lon­ta­riac­kie­go nie trze­ba ni­g­dzie zgłaszać, należy je prze­cho­wy­wać w do­ku­men­ta­cji or­ga­ni­za­cji.

Obowiązki korzystającego wobec wolontariusza:

• pokrywać, na dotyczących pracowników zasadach, koszty podróży służbowych i diet
  ( wolontariusz może, w formie pisemnej pod rygorem nieważności, zwolnić korzystającego w całości lub w części z obowiązków pokrywania kosztów podróży służbowych i diet ),
• informować wolontariusza o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami,
• zapewnić wolontariuszowi, bezpieczne i higieniczne warunki wykonywania przez niego świadczeń, w tym – w zależności od rodzaju świadczeń i zagrożeń związanych z ich wykonywaniem – odpowiednie środki ochrony indywidualnej,
• korzystający może pokrywać koszty szkoleń wolonatariuszy w zakresie wykonywanych przez nich świadczeń określonych w porozumieniu,
• korzystający może pokrywać, na dotyczących pracowników zasadach także inne niezbędne koszty ponoszone przez wolontariusza, związane z wykonywaniem świadczeń na rzecz korzystającego (np.koszt dojazdu),
• Korzystający ma obowiązek poinformować wolontariusza o przysługujących mu prawach i ciążących obowiązkach oraz zapewnić dostępność tych informacji,
• Na prośbę wolontariusza korzystający musi sporządzić pisemną opinię o wykonywaniu świadczeń przez wolontariusza.

Ubezpieczenie NNW dla wolontariusza

Wo­lon­ta­riu­szo­wi, który wy­ko­nu­je świad­cze­nia przez okres nie dłuższy niż 30 dni, ko­rzy­stający zo­bo­wiązany jest za­pew­nić ubez­pie­cze­nie od następstw nieszczęśli­wych wy­padków.

Jeżeli ko­rzy­stający za­wie­ra z wo­lon­ta­riu­szem po­ro­zu­mie­nie na czas prze­kra­czający 30 dni to wo­lon­ta­riusz zo­sta­je objęty ubez­pie­cze­niem z tytułu nieszczęśli­wych wy­padków na mocy usta­wy z dnia 30 września 2002 r o za­opa­trze­niu z tytułu wy­padków lub chorób za­wo­do­wych po­wstałych w szczególnych oko­licz­nościach (Dz. U. 2002 Nr 199, poz. 1674).

Ustawa o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach

Na mocy tej usta­wy wo­lon­ta­riu­szo­wi, który ule­gnie wy­pad­ko­wi przy wy­ko­ny­wa­niu świad­czeń w przy­pad­ku wystąpie­nia nagłego zda­rze­nia wywołane­go przy­czyną zewnętrzną wywołującego uraz bądź śmierć przysługi­wać będą:

• renta z tytułu niezdolności do pracy,
• jednorazowe odszkodowanie,
• świadczenie zdrowotne w zakresie leczenia następstw wypadku lub choroby zawodowej.

Co zrobić w razie wypadku?

• uzyskać zaświadczenie lekarskie o urazie powstałym w czasie wypadku,
• wypełnić kartę wypadkową,
• sporządzić kopię porozumienia o współpracy – umowy,
• wysłać dokumenty do ZUS.

Ubezpieczenie zdrowotne wolontariusza

Ubez­pie­cze­nie to jest ubez­pie­cze­niem fa­kul­ta­tyw­nym:

• nastąpi z dniem określonym w umowie między korzystającym a NFZ,
• wygaśnie z dniem rozwiązania umowy lub po upływie miesiąca nieprzerwanej zaległości w opłacaniu składek,
• podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne jest najniższe wynagrodzenie.

Co możemy zaoferować wolontariuszowi?

• możliwość pokrycia niezbędnych kosztów ponoszonych przez wolontariusza, związanych z wykonywaniem świadczeń,
• możliwość pokrycia kosztów szkoleń wolontariuszy w zakresie wykonywanych przez nich świadczeń.

Obowiązki wolontariusza wobec korzystającego

• sumienne wykonywanie zadań,
• dbałość o powierzany majątek,
• wolontariusz jest odpowiedzialny za właściwe wykonanie porozumienia,
• ponosi odpowiedzialność za szkody powstałe na skutek własnego działania.

Wolontariat za granicą

Jeżeli po­ro­zu­mie­nie za­war­te między ko­rzy­stającym a wo­lon­ta­riu­szem, do­ty­czy wy­de­le­go­wa­nia wo­lon­ta­riu­sza w celu wy­ko­ny­wa­nia przez nie­go świad­czeń na te­ry­to­rium in­ne­go państwa, wo­lon­ta­riu­szo­wi przysługu­je pra­wo do świad­czeń i po­kry­cia kosztów podróży i wypłace­nia die­ty.

Księgowanie kosztów związanych z wolontariatem

• koszty ponoszone przez korzystającego na rzecz wolontariusza stanowią koszty działalności korzystającego i należy je ujmować w ewidencji księgowej,
• wartość świadczenia wolontariusza nie stanowi darowizny na rzecz korzystającego w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego oraz przepisów podatkowych.

Ochrona danych osobowych

dane osobowekażda informacja dotycząca osoby fizycznej, pozwalająca na określenie tożsamości tej osobyzbiór danychkażdy zestaw danych o charakterze osobowym, dostępnych według określonych kryteriówprzetwarzanie danychoperacje wykonywane na danych osobowych takie, jak przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnianie, usuwanie, a zwłaszcza te, które wykonuje się w systemach informatycznych.administrator danych osobowychorgan, instytucja, jednostka organizacyjna, podmiot lub osoba, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 2, decyduje o celach i środkach przetwarzania danych osobowychusuwanie danych osobowychzniszczenie danych lub taka ich modyfikacja, która nie pozwoli na ustalenie tożsamości osoby, której dane dotyczą

Ad­mi­ni­stra­to­rzy da­nych zwol­nie­ni są z obo­wiązku re­je­stra­cji zbio­ru da­nych prze­twa­rza­nych w związku z za­trud­nie­niem u nich, świad­cze­niem im usług na pod­sta­wie umów cy­wil­no­praw­nych, a także do­tyczących osób u nich zrze­szo­nych lub uczących się (art. 43 ust. 1 usta­wy).

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych

Ma pra­wo do:

• badania sprawy na miejscu
• żądania złożenia wyjaśnień i okazywania dokumentów
• żądania udostępniania do kontroli urządzeń służących do przetwarzania danych
• zlecania sporządzania ekspertyz i opinii
• wydawania decyzji administracyjnych